مركز تحقيقات و پژوهش(متوپ)

پيشينه و مباني نظري بسيج و اشتغالزايي

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع : انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل: WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

بسيج از آغاز تشكيل اجتماعات بشري، به عنوان مجموعه اي متشكل از توده هاي مردمي مطمح نظر بوده است. اين كه مفهوم بسيج بالمعني الاعم چيست و ديگر آن كه مفهومي كه از معناي ماهوي اين كلمه ي متشكل به كار مي رود، چيست، نيازمند بيان پاره اي تعاريف و جمع بندي كلي است. لازم به توضيح است كه در روشي متفاوت، در ابتداي متن تعريفي اجمالي از مفهوم بسيج ارائه شد، تعريفي كه مبناي مفهومي تعريف بسيج در معناي عام مي باشد.

امام خميني«ره» موضوع بسيج بالمعني الاعم را در جريان تاريخ اسلام، به صدر اسلام برمي گرداند:

« قضيه ي بسيج، همان مساله اي است كه در صدر اسلام بوده است اين مسأله جديد نيست، در اسلام سابقه داشته است»( امام خميني، 1364).

همان طور كه اشاره شد، مفهوم بسيج به ابتداي تاريخ اجتماعات توده ها بر مي گردد، زماني كه در مقابل گروه هايي كه قصد تعرض به تماميت ارضي، خانواده و منطقه ي تحت حفاظت آن ها را داشتند، به مقاومت و بلكه مبارزه با گروه متخاصم برمي خواستند. اين كه اين مبارزه و اين تقابل چگونه خواهد بود، خواهيم گفت كه امري چند لايه است، لذا مفهوم بسيج صرفاً در تشكل توده ها براي مقابله ي نظامي با گروه متخاصم يا به جوامع دين مدار محدود نمي شود، هر چند اين تعريف در حالت بدوي و اوليه ي آن كاركردي فراگير داشت. در مجموع بسيج نيروها در معناي انقلاب به كار مي رود، انقلاب ساختاري، انقلاب علمي و انقلاب فرهنگي.اصل‌ قضيه‌ اين‌ است‌ كه‌ بسيج‌ ـ به‌ معناي‌ حقيقي‌ كلمه‌ ـ يك‌ پديده‌‌ انقلابي‌ است‌(آيت الله خامنه اي، 1369 ).

از آن جايي كه شكل گروه هاي متخاصم به مرور زمان و با توسعه ي فناوري ها تغيير كرده، بديهي است مفهوم بسيج توده ها هم متناسب با آن تغييرات، معاني خود را در كاركردهاي خود يافته است، لذا اين اشكال مي تواند فرهنگي- اقتصادي- هنري- سياسي و به خصوص علمي و... باشد. در هر تعريفي بايد از دو جنبه ي لغوي و اصطلاحي به موضوع پرداخت، در ادامه به اين دو مورد توجه مي شود :

s از نظر لغوي:

« بسيج به لحاظ لغوي به معناي سامان و اسباب ساز و سازمان جنگ: عزم و اراده، آماده ي سفر شدن و آماده ي ساختن نيروهاي نظامي يك كشور براي جنگ است» (دهخدا، 1372 ).

s اما از نظر اصطلاح:

«بسيج از طرفي به معناي حركت خود جوش مردمي است؛ مردمي كه خودشان را صاحب مملكت خويش مي‏دانند؛ مردمي كه اولاً از هر گونه انحراف در مشي كلي كشورشان آگاه مي‏شوند، ثانياً از آن رنج مي‏برند و ثالثاً در مقابل آن انحراف مي‏ايستند. اين، معناي بسيج است». ( آيت الله خامنه اي، 1374)

بنابراين مفهوم بسيج در لغت به مفهوم سازمان دادن نيروها و گردهم آمدن، و از نظر اصطلاح مجموعه تلاش هايي كه در مقابله با جريان هاي نفي گرا يا موجب آزار، صورت پذيرد. همان طور كه اشاره شد، شكل مقابله و بسيج نيروها هم بسته به مقتضيات زمان و لوازمِ در اختيار، بر مي گردد.

در انديشه امام خميني (ره) بسيج نهادي است اجتماعي با ابعاد متعدد. در اين نگرش، بسيج صرفاً سازماني نظامي نيست كه فقط در زمان جنگ و براي دفاع در مقابل دشمن شكل گرفته باشد، بلكه نهادي است وسيع و پاسخگوي نيازهاي اساسي و حياتي جامع ه و با اجزاي ديگر نظام، چنان هماهنگ ي و پيوند دارد ك ه انفصا ل آن جز با انحلا ل جامعة اسلامي متصور نيست. بسيج در صورتي مي تواند نهادي جامع و شامل جهات متعدد و پايدار شناخته شود كه نيازهاي دائمي و باورها و ارزشهاي فرهنگي پديد آورند ة آن به روشني تعريف شوند( فصلنامه مطالعات بسيج، 1389 ، ص 82) . اين نيازها ممكن است اقتصادي، سياسي، فرهنگي يا نظامي باشند

به فرمودة امام خميني(ره): بسيج شجرة طيبه و درخت تناور و پر ثمري است كه شكوفه هاي آن بوي بهار وصل و طراوت يقين و حديث عشق مي دهد. بسيج مدرسة عشق و مكتب شاهدان و شهيدان گمنامي است كه پيروانش بر گلدسته هاي رفيع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده ان د. بسيج ميقات پا برهنگان معراج انديشة پاك اسلامي است كه تربيت يافتگان آن، نام و نشاني در گمنامي و بي نشاني ( صحيفه نور، ج 21 ، ص 195 ).« گرفته اند از ديدگاه حضرت امام (ره)، بسيجي كسي است كه در عمل ، علاق ة خود را به پيشرفت و حفظ و گسترش اقتدار نظام اسلامي و شأن و حيثيت ملت مسلمان نشان دهد ؛ يعني بسيجي بودن ، معيار و ملاكي است كه بر اساس آن، ميزان تعهد اعضاي آن به اصول و آرمانهاي انقلابي سنجيده مي شود. سنگ بناي بسيج بر حكم فقهي و جهادي استوار است؛ جهادي كه مبتني بر روحية دفاعي باشد نه تهاجمي يا جهان گشايي. بسيج در نظر حضرت امام (ره) مولودي جديد است كه كارشناسان جهاني نمي توانند آن را بشناسند . هر گاه قوة ايمان در ملتي زنده شود، همگان را به قيام الله فرا مي خواند و مي تواند سرتاسر يك كشور را بسيج كند، معيار حركت بسيج هم همين اسلام و درك مفاهيم عالية آن است. شايد در تحليل روند ايجاد و توسعة بسيج، شاهد دو نسل اول و دوم در بسيج بوده ايم:

1. نسل اول بسيج كه با فرمان حضرت امام براي دفاع از سرزمين و اسلام عزيز شكل گرفت؛

2. نسل دوم بسيج كه پس از جنگ تحميلي با تخصصي شدن بسيج به بخشهاي مختلف و رده هاي گوناگون سنّي و حرفه اي، مانند دانشجويي، مهندسي، روحانيون، سازندگي و ... تقسيم شده است . اين نسل از بسيجيان علاوه بر صيانت از ارزشهاي اسلام و دفاع از انقلاب اسلامي، در حوادث طبيعي و بلايا، همچون : زلزله، سيل و طرح هاي كلان اجتماعي، گر هگشاي مشكلات و ماية دلگرمي مردم و مسئولان بوده اند.

حضرت امام خميني(ره) در مورد جايگاه بسيجيان فرمودند:

شما آيي نة مجسم مظلوميتها و رشادتهاي اين ملت بزرگ، در صحن ة نبرد و » تاريخ مصو ر انقلابيد . شما فرزندان مقدس و پرچمداران عز ت مسلمين و سپر حوادث اين كشوريد. شما يادگاران و همسنگران و فرماندهان و مس ئولان بيداردلاني بوده ايد كه امروز در قرارگاه محضر حق مأوا گزيده ان د. من به طور جد و أكيد مي گويم كه انقلاب و جمهوري اسلامي و نهاد هاي كشور به وجود.« يكايك شما نيازمند است چه صلح باشد و چه جنگ » (صحيفه نور، ج 21).ايشان در مورخ 2/967 در هفتة بسيج دربارة خطر غفلت از بسيجيان و روحية بسيجي گري، طي پيامي به مس ئولان فرمودند« من دست يكايك شما پيشگامان رهايي را مي بوسم و مي دانم كه اگر مسئولان نظام اسلامي از شما غافل شوند، به آتش دوزخ الهي خواهند سوخت» ( صحيفه امام، ج 21 ، ص 196 )

آري، مسئولان در برابر حفظ روحي ة ايثار و خدمت كه از ويژگي هاي بسيجيان است، مسئول هستند. هرگونه تجمل گرايي و عدم كارايي در عرصة مسئوليت و بي توجهي به روحيه و عواطف مردم ، خطري است كه مي تواند به نهاد بسيج در عرصه هاي خطر، ضربه وارد كند. از ضرورتهاي مهم سازمان بسيج جهت گسترش اثر بخشي خود در فعاليتهاي كشور، تلاش مستمر براي مشاركت و جذب هر چه بيشتر جوانان و نوجوانان به سمت الگوهاي سازنده مبتني بر هويت ملي - مذهبي از ديدگاه مقام معظم رهبري است . با توجه به اهميت مسئلة اشتغال و آموزش مهارتهاي كارورزي، توسعة فرهنگ كسب و كار و كارآفريني و نيز حركت به سمت مشخصه هاي جامعة كارآفرين ارزش مدار و نظر به پيشرفتهاي سريع و هدفمند حوزه هاي مختلف صنعت و فنّاوري در جهان ، الزام شتاب گرفتن آهنگ حركت كشور براي جهت توسعة دانش بنيان فنّاوري، آموزش و ترويج كارآفريني براي افراد و مديران تمامي سازمانهاو تشكّلهاي كشور، امري مهم تلقّي مي شود. در دهة سوم انقلاب، وجود منابع انساني جوان و پرتوان كشور و به خصوص تمركز نيروهاي متخصص تحصيلات تكميلي در حوزه هاي مختلف دانشگاهي شرايط ويژه اي را براي ارتقاي وضعيت فنّاوري و توسعه كارآفريني كشور مهيا كرده است . در دنياي كنوني، رويارويي با مسائل پيچيدة فرهنگي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي با روشهاي ساده و سنّتي ممكن نيست و حل اين گونه مسائل جز به مدد روشهاي نوين ممكن نخواهد بود . اين روشهاي نوآورانه بايد بهترين پاسخ ها را در كمترين زمان ممكن ارائه دهند؛ چرا كه زمان حياتي ترين و كمياب ترين منبع در عصر دانش بنيان مبتني بر سرعت است . از دست دادن زمان توسعة كشور در عصري كه پيوسته در حال تغييرات بنيادي است، موجب مي شود كه فرصتها از كف برود و موقعيت كنوني و آيندة كشور اسلامي ايران تضعيف يا تخريب شود . بسيج با داشتن ويژگي هاي ممتاز علمي، ارزشي، منابع انساني، توزيع گسترده در مناطق مختلف جغرافيايي كشور، وجود سازمانهاي تخصصي در شاخه هاي مختلف سنّي و تحصيلاتي و حرفه اي و در صورت تدوين و برنامه ريزي و ارائة راهبرد مشخص، در حوزة كارآفريني فردي و سازماني مي تواند اثر ويژه اي روي توسعة كارآفريني و فنّاوري كشور بگذارد و مانند نقش ممتاز آن در دوران جنگ تحميلي، با بهره برداري از اين موقعيت تاريخي كشور، عامل توسعة فنّاوري و كارآفريني و تجميع تعهد و تخصص در جهت توسعة كارآفريني و اشتغال و در نهايتا تقويت پايه هاي نظام بر مبناي انديشه هاي امام (ره) و اصول اساسي نظام مقدس جمهوري اسلامي باشد. در دوران فعلي كه عصر كارآفريني نام نهاده شده و به نوعي دهة سوم تشكيل بسيج به شمار مي رود، شرايط اجتماعي براي كاركرد جديد بسيج آماده شد ه و همگي پذيرفته اند كه بعد از دوران س ازندگي، سازندگان سنگر، خط، پل و اسكله، ثابت كردند مي توانند روستاها و شهرهاي ويران شده را بازسازي كنند يا دوباره بسازند . اكنون نوبت به وارد شدن به مرحلة جديدي از نقش پذيري و فعاليت اين نهاد در عصر كارآفريني است و از اينرو نسل سوم بسيج شكل گرفته و بسيجيان ت ربيت يافته اين نسل، در سنگر توسعه كارآفريني و فنّاوري به دفاع از ارزشهاي انقلاب و توسعه اقتصادي كشور همت گمارند.(خامنه اي، 1380 ) در اين نسل حضور بخشهاي تخصص يتر شامل بسيج دانشجويي، بسيج اساتيد، بسيج متخصصين و صاحبان انديشه و هنر در عرصة فرهنگي و توليد علم ، يكي از ضروري ترين موضوعاتي است كه امروز مي تواند خلأ مباحث نظري و نقصان را در فنّاوري ودانش تجربي برطرف كند . بيانات رهبر انقلاب درخصوص نهضت توليد نرم افزار علمي – ديني، مسئوليتي بزرگ بر دوش همة دست اندركاران حوزة علم و دين بود. با اين حال، اين مسئوليت ب راي بسيجيان حوزه و دانشگاه از اهميت بيشتري برخوردار است و بر بسيجيان فرهنگي است كه در عرصة علم و هنر بر تلاش خود بيفزايند و در بسيج توان علمي كشور براي ايجاد جنبش نرم افزاري تلاش كنند. مقام معظم رهبري مسئلة توليد علم و توسعة اقتصادي - اجتماعي كشور را در تمام زمينه ها مطرح فرمودند و بسيج و بسيجيان را به عنوان سردمداران اين نهضت در پيشبرد اين اهداف مسئول مي دانند. ايشان با انتقاد از برخورد منفعل با نظريه هاي غربي در مورد مفاهيم و مباني » : اقتصاد، جامعه شناسي، روان شناسي و علوم سياسي خاطر نشان فرمودند اساسي علوم انساني در اسلام وجود دارد و استادان متعهد دانشگاهها و علماي حوزه ها مي توانند با نظريه پردازي و نوآوري علمي در اين عرصه ها به حركت عمومي در كشور در اين راستا، فرهنگ و تفّكر بسيجي حداقل در سطح توسعة، كلان و خرد .« كمك كنند در عرصة اقتصاد قابل بررسي است. بسيج پس از انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني (ره) و در پرتو انوار نوراني اسلام، حركت خويش را در راستاي حفظ و حراست از انقلاب و كشورآغاز كرد . اين نهاد در راستاي ايجاد فضاي مناسب براي فعاليت اين قشر از بسيجيان متخصص ، بايد با يك برنامة منظم و پويا ، افراد متعه د و كار امد كشور و نظام را شناسايي و ساماندهي كند . به منظور ايجاد جاذب ة لازم براي به هم پيوستن نيروهاي متخصصي كه بتوان با ايجاد بستري لازم از توان آنها در مسير پيشرفت كشور و تمدن پوياي اسلامي استفاده نمود . بسيج اهداف خود را در قالب تشكّل مهندسين بسيجي ، توسع ة فرهنگ و ارزشهاي اسلامي و ترويج تفكّ ر بسيجي در عموم فعاليتهاي مهندسي ، حفظ و بهر ه برداري از تجربيات مهندسي دفاع مقدس ، مشاركت در رشد و ارتقاي توان و مهندسي طرحهاي توسعه و عمران كشور ، مشاركت فعال در تشك لهاي فني و مهندسي كشور ، ارا ئة خدمات علمي و فرهنگي و مشاورة حرفه اي به اعضا ، بهره گيري از توان مهندس ان بسيجي در حوادث غير مترقب بيان كرده است . اين سازمان با ايجاد مديريتهاي منابع انساني، آموزش و پژوهش، فرهنگي و پرورشي، خدمات مهندسي و صنفي ، تعريف هدفمندي را براي دستيابي به اهداف هفت گانه مذكور به وجود آورده است . همچنين با ايجاد گروههاي تخصصي عمران، صنعت و معدن، انرژي، كشاورزي و منابع طبيعي، فنّاوري اطلاعات و ارتباطات ، زمينه هاي دستيابي مهندسين بسيجي را به اهداف علمي گروههاي فني - تخصصي ايجاد كرده است . شايسته است كه هم ة عناصر متعهد در رشته هاي مختلف مهندسي به ويژه آنها كه اندوخت ة گرانبهاي سال دفاع مقدس را دارند گرد هم آيند و با تشكل و اتفاق و سازمان دادن سرمايه هاي علمي، فكري، تخصصي، تجربي، مادي و ... در سازمان بسيج مهندسين حضور منسجم يافته و همسويي اين ذخيره هاي گران سنگ را در مسير رشد انقلاب اسلامي ممكن سازند( ميگون پوري،محمدرضا، ميگون پوري،الهه،1389،ص85).

پيشينه و مباني نظري بسيج و اشتغالزايي

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع : انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل: WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

بسيج از آغاز تشكيل اجتماعات بشري، به عنوان مجموعه اي متشكل از توده هاي مردمي مطمح نظر بوده است. اين كه مفهوم بسيج بالمعني الاعم چيست و ديگر آن كه مفهومي كه از معناي ماهوي اين كلمه ي متشكل به كار مي رود، چيست، نيازمند بيان پاره اي تعاريف و جمع بندي كلي است. لازم به توضيح است كه در روشي متفاوت، در ابتداي متن تعريفي اجمالي از مفهوم بسيج ارائه شد، تعريفي كه مبناي مفهومي تعريف بسيج در معناي عام مي باشد.

امام خميني«ره» موضوع بسيج بالمعني الاعم را در جريان تاريخ اسلام، به صدر اسلام برمي گرداند:

« قضيه ي بسيج، همان مساله اي است كه در صدر اسلام بوده است اين مسأله جديد نيست، در اسلام سابقه داشته است»( امام خميني، 1364).

همان طور كه اشاره شد، مفهوم بسيج به ابتداي تاريخ اجتماعات توده ها بر مي گردد، زماني كه در مقابل گروه هايي كه قصد تعرض به تماميت ارضي، خانواده و منطقه ي تحت حفاظت آن ها را داشتند، به مقاومت و بلكه مبارزه با گروه متخاصم برمي خواستند. اين كه اين مبارزه و اين تقابل چگونه خواهد بود، خواهيم گفت كه امري چند لايه است، لذا مفهوم بسيج صرفاً در تشكل توده ها براي مقابله ي نظامي با گروه متخاصم يا به جوامع دين مدار محدود نمي شود، هر چند اين تعريف در حالت بدوي و اوليه ي آن كاركردي فراگير داشت. در مجموع بسيج نيروها در معناي انقلاب به كار مي رود، انقلاب ساختاري، انقلاب علمي و انقلاب فرهنگي.اصل‌ قضيه‌ اين‌ است‌ كه‌ بسيج‌ ـ به‌ معناي‌ حقيقي‌ كلمه‌ ـ يك‌ پديده‌‌ انقلابي‌ است‌(آيت الله خامنه اي، 1369 ).

از آن جايي كه شكل گروه هاي متخاصم به مرور زمان و با توسعه ي فناوري ها تغيير كرده، بديهي است مفهوم بسيج توده ها هم متناسب با آن تغييرات، معاني خود را در كاركردهاي خود يافته است، لذا اين اشكال مي تواند فرهنگي- اقتصادي- هنري- سياسي و به خصوص علمي و... باشد. در هر تعريفي بايد از دو جنبه ي لغوي و اصطلاحي به موضوع پرداخت، در ادامه به اين دو مورد توجه مي شود :

s از نظر لغوي:

« بسيج به لحاظ لغوي به معناي سامان و اسباب ساز و سازمان جنگ: عزم و اراده، آماده ي سفر شدن و آماده ي ساختن نيروهاي نظامي يك كشور براي جنگ است» (دهخدا، 1372 ).

s اما از نظر اصطلاح:

«بسيج از طرفي به معناي حركت خود جوش مردمي است؛ مردمي كه خودشان را صاحب مملكت خويش مي‏دانند؛ مردمي كه اولاً از هر گونه انحراف در مشي كلي كشورشان آگاه مي‏شوند، ثانياً از آن رنج مي‏برند و ثالثاً در مقابل آن انحراف مي‏ايستند. اين، معناي بسيج است». ( آيت الله خامنه اي، 1374)

بنابراين مفهوم بسيج در لغت به مفهوم سازمان دادن نيروها و گردهم آمدن، و از نظر اصطلاح مجموعه تلاش هايي كه در مقابله با جريان هاي نفي گرا يا موجب آزار، صورت پذيرد. همان طور كه اشاره شد، شكل مقابله و بسيج نيروها هم بسته به مقتضيات زمان و لوازمِ در اختيار، بر مي گردد.

در انديشه امام خميني (ره) بسيج نهادي است اجتماعي با ابعاد متعدد. در اين نگرش، بسيج صرفاً سازماني نظامي نيست كه فقط در زمان جنگ و براي دفاع در مقابل دشمن شكل گرفته باشد، بلكه نهادي است وسيع و پاسخگوي نيازهاي اساسي و حياتي جامع ه و با اجزاي ديگر نظام، چنان هماهنگ ي و پيوند دارد ك ه انفصا ل آن جز با انحلا ل جامعة اسلامي متصور نيست. بسيج در صورتي مي تواند نهادي جامع و شامل جهات متعدد و پايدار شناخته شود كه نيازهاي دائمي و باورها و ارزشهاي فرهنگي پديد آورند ة آن به روشني تعريف شوند( فصلنامه مطالعات بسيج، 1389 ، ص 82) . اين نيازها ممكن است اقتصادي، سياسي، فرهنگي يا نظامي باشند

به فرمودة امام خميني(ره): بسيج شجرة طيبه و درخت تناور و پر ثمري است كه شكوفه هاي آن بوي بهار وصل و طراوت يقين و حديث عشق مي دهد. بسيج مدرسة عشق و مكتب شاهدان و شهيدان گمنامي است كه پيروانش بر گلدسته هاي رفيع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده ان د. بسيج ميقات پا برهنگان معراج انديشة پاك اسلامي است كه تربيت يافتگان آن، نام و نشاني در گمنامي و بي نشاني ( صحيفه نور، ج 21 ، ص 195 ).« گرفته اند از ديدگاه حضرت امام (ره)، بسيجي كسي است كه در عمل ، علاق ة خود را به پيشرفت و حفظ و گسترش اقتدار نظام اسلامي و شأن و حيثيت ملت مسلمان نشان دهد ؛ يعني بسيجي بودن ، معيار و ملاكي است كه بر اساس آن، ميزان تعهد اعضاي آن به اصول و آرمانهاي انقلابي سنجيده مي شود. سنگ بناي بسيج بر حكم فقهي و جهادي استوار است؛ جهادي كه مبتني بر روحية دفاعي باشد نه تهاجمي يا جهان گشايي. بسيج در نظر حضرت امام (ره) مولودي جديد است كه كارشناسان جهاني نمي توانند آن را بشناسند . هر گاه قوة ايمان در ملتي زنده شود، همگان را به قيام الله فرا مي خواند و مي تواند سرتاسر يك كشور را بسيج كند، معيار حركت بسيج هم همين اسلام و درك مفاهيم عالية آن است. شايد در تحليل روند ايجاد و توسعة بسيج، شاهد دو نسل اول و دوم در بسيج بوده ايم:

1. نسل اول بسيج كه با فرمان حضرت امام براي دفاع از سرزمين و اسلام عزيز شكل گرفت؛

2. نسل دوم بسيج كه پس از جنگ تحميلي با تخصصي شدن بسيج به بخشهاي مختلف و رده هاي گوناگون سنّي و حرفه اي، مانند دانشجويي، مهندسي، روحانيون، سازندگي و ... تقسيم شده است . اين نسل از بسيجيان علاوه بر صيانت از ارزشهاي اسلام و دفاع از انقلاب اسلامي، در حوادث طبيعي و بلايا، همچون : زلزله، سيل و طرح هاي كلان اجتماعي، گر هگشاي مشكلات و ماية دلگرمي مردم و مسئولان بوده اند.

حضرت امام خميني(ره) در مورد جايگاه بسيجيان فرمودند:

شما آيي نة مجسم مظلوميتها و رشادتهاي اين ملت بزرگ، در صحن ة نبرد و » تاريخ مصو ر انقلابيد . شما فرزندان مقدس و پرچمداران عز ت مسلمين و سپر حوادث اين كشوريد. شما يادگاران و همسنگران و فرماندهان و مس ئولان بيداردلاني بوده ايد كه امروز در قرارگاه محضر حق مأوا گزيده ان د. من به طور جد و أكيد مي گويم كه انقلاب و جمهوري اسلامي و نهاد هاي كشور به وجود.« يكايك شما نيازمند است چه صلح باشد و چه جنگ » (صحيفه نور، ج 21).ايشان در مورخ 2/967 در هفتة بسيج دربارة خطر غفلت از بسيجيان و روحية بسيجي گري، طي پيامي به مس ئولان فرمودند« من دست يكايك شما پيشگامان رهايي را مي بوسم و مي دانم كه اگر مسئولان نظام اسلامي از شما غافل شوند، به آتش دوزخ الهي خواهند سوخت» ( صحيفه امام، ج 21 ، ص 196 )

آري، مسئولان در برابر حفظ روحي ة ايثار و خدمت كه از ويژگي هاي بسيجيان است، مسئول هستند. هرگونه تجمل گرايي و عدم كارايي در عرصة مسئوليت و بي توجهي به روحيه و عواطف مردم ، خطري است كه مي تواند به نهاد بسيج در عرصه هاي خطر، ضربه وارد كند. از ضرورتهاي مهم سازمان بسيج جهت گسترش اثر بخشي خود در فعاليتهاي كشور، تلاش مستمر براي مشاركت و جذب هر چه بيشتر جوانان و نوجوانان به سمت الگوهاي سازنده مبتني بر هويت ملي - مذهبي از ديدگاه مقام معظم رهبري است . با توجه به اهميت مسئلة اشتغال و آموزش مهارتهاي كارورزي، توسعة فرهنگ كسب و كار و كارآفريني و نيز حركت به سمت مشخصه هاي جامعة كارآفرين ارزش مدار و نظر به پيشرفتهاي سريع و هدفمند حوزه هاي مختلف صنعت و فنّاوري در جهان ، الزام شتاب گرفتن آهنگ حركت كشور براي جهت توسعة دانش بنيان فنّاوري، آموزش و ترويج كارآفريني براي افراد و مديران تمامي سازمانهاو تشكّلهاي كشور، امري مهم تلقّي مي شود. در دهة سوم انقلاب، وجود منابع انساني جوان و پرتوان كشور و به خصوص تمركز نيروهاي متخصص تحصيلات تكميلي در حوزه هاي مختلف دانشگاهي شرايط ويژه اي را براي ارتقاي وضعيت فنّاوري و توسعه كارآفريني كشور مهيا كرده است . در دنياي كنوني، رويارويي با مسائل پيچيدة فرهنگي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي با روشهاي ساده و سنّتي ممكن نيست و حل اين گونه مسائل جز به مدد روشهاي نوين ممكن نخواهد بود . اين روشهاي نوآورانه بايد بهترين پاسخ ها را در كمترين زمان ممكن ارائه دهند؛ چرا كه زمان حياتي ترين و كمياب ترين منبع در عصر دانش بنيان مبتني بر سرعت است . از دست دادن زمان توسعة كشور در عصري كه پيوسته در حال تغييرات بنيادي است، موجب مي شود كه فرصتها از كف برود و موقعيت كنوني و آيندة كشور اسلامي ايران تضعيف يا تخريب شود . بسيج با داشتن ويژگي هاي ممتاز علمي، ارزشي، منابع انساني، توزيع گسترده در مناطق مختلف جغرافيايي كشور، وجود سازمانهاي تخصصي در شاخه هاي مختلف سنّي و تحصيلاتي و حرفه اي و در صورت تدوين و برنامه ريزي و ارائة راهبرد مشخص، در حوزة كارآفريني فردي و سازماني مي تواند اثر ويژه اي روي توسعة كارآفريني و فنّاوري كشور بگذارد و مانند نقش ممتاز آن در دوران جنگ تحميلي، با بهره برداري از اين موقعيت تاريخي كشور، عامل توسعة فنّاوري و كارآفريني و تجميع تعهد و تخصص در جهت توسعة كارآفريني و اشتغال و در نهايتا تقويت پايه هاي نظام بر مبناي انديشه هاي امام (ره) و اصول اساسي نظام مقدس جمهوري اسلامي باشد. در دوران فعلي كه عصر كارآفريني نام نهاده شده و به نوعي دهة سوم تشكيل بسيج به شمار مي رود، شرايط اجتماعي براي كاركرد جديد بسيج آماده شد ه و همگي پذيرفته اند كه بعد از دوران س ازندگي، سازندگان سنگر، خط، پل و اسكله، ثابت كردند مي توانند روستاها و شهرهاي ويران شده را بازسازي كنند يا دوباره بسازند . اكنون نوبت به وارد شدن به مرحلة جديدي از نقش پذيري و فعاليت اين نهاد در عصر كارآفريني است و از اينرو نسل سوم بسيج شكل گرفته و بسيجيان ت ربيت يافته اين نسل، در سنگر توسعه كارآفريني و فنّاوري به دفاع از ارزشهاي انقلاب و توسعه اقتصادي كشور همت گمارند.(خامنه اي، 1380 ) در اين نسل حضور بخشهاي تخصص يتر شامل بسيج دانشجويي، بسيج اساتيد، بسيج متخصصين و صاحبان انديشه و هنر در عرصة فرهنگي و توليد علم ، يكي از ضروري ترين موضوعاتي است كه امروز مي تواند خلأ مباحث نظري و نقصان را در فنّاوري ودانش تجربي برطرف كند . بيانات رهبر انقلاب درخصوص نهضت توليد نرم افزار علمي – ديني، مسئوليتي بزرگ بر دوش همة دست اندركاران حوزة علم و دين بود. با اين حال، اين مسئوليت ب راي بسيجيان حوزه و دانشگاه از اهميت بيشتري برخوردار است و بر بسيجيان فرهنگي است كه در عرصة علم و هنر بر تلاش خود بيفزايند و در بسيج توان علمي كشور براي ايجاد جنبش نرم افزاري تلاش كنند. مقام معظم رهبري مسئلة توليد علم و توسعة اقتصادي - اجتماعي كشور را در تمام زمينه ها مطرح فرمودند و بسيج و بسيجيان را به عنوان سردمداران اين نهضت در پيشبرد اين اهداف مسئول مي دانند. ايشان با انتقاد از برخورد منفعل با نظريه هاي غربي در مورد مفاهيم و مباني » : اقتصاد، جامعه شناسي، روان شناسي و علوم سياسي خاطر نشان فرمودند اساسي علوم انساني در اسلام وجود دارد و استادان متعهد دانشگاهها و علماي حوزه ها مي توانند با نظريه پردازي و نوآوري علمي در اين عرصه ها به حركت عمومي در كشور در اين راستا، فرهنگ و تفّكر بسيجي حداقل در سطح توسعة، كلان و خرد .« كمك كنند در عرصة اقتصاد قابل بررسي است. بسيج پس از انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني (ره) و در پرتو انوار نوراني اسلام، حركت خويش را در راستاي حفظ و حراست از انقلاب و كشورآغاز كرد . اين نهاد در راستاي ايجاد فضاي مناسب براي فعاليت اين قشر از بسيجيان متخصص ، بايد با يك برنامة منظم و پويا ، افراد متعه د و كار امد كشور و نظام را شناسايي و ساماندهي كند . به منظور ايجاد جاذب ة لازم براي به هم پيوستن نيروهاي متخصصي كه بتوان با ايجاد بستري لازم از توان آنها در مسير پيشرفت كشور و تمدن پوياي اسلامي استفاده نمود . بسيج اهداف خود را در قالب تشكّل مهندسين بسيجي ، توسع ة فرهنگ و ارزشهاي اسلامي و ترويج تفكّ ر بسيجي در عموم فعاليتهاي مهندسي ، حفظ و بهر ه برداري از تجربيات مهندسي دفاع مقدس ، مشاركت در رشد و ارتقاي توان و مهندسي طرحهاي توسعه و عمران كشور ، مشاركت فعال در تشك لهاي فني و مهندسي كشور ، ارا ئة خدمات علمي و فرهنگي و مشاورة حرفه اي به اعضا ، بهره گيري از توان مهندس ان بسيجي در حوادث غير مترقب بيان كرده است . اين سازمان با ايجاد مديريتهاي منابع انساني، آموزش و پژوهش، فرهنگي و پرورشي، خدمات مهندسي و صنفي ، تعريف هدفمندي را براي دستيابي به اهداف هفت گانه مذكور به وجود آورده است . همچنين با ايجاد گروههاي تخصصي عمران، صنعت و معدن، انرژي، كشاورزي و منابع طبيعي، فنّاوري اطلاعات و ارتباطات ، زمينه هاي دستيابي مهندسين بسيجي را به اهداف علمي گروههاي فني - تخصصي ايجاد كرده است . شايسته است كه هم ة عناصر متعهد در رشته هاي مختلف مهندسي به ويژه آنها كه اندوخت ة گرانبهاي سال دفاع مقدس را دارند گرد هم آيند و با تشكل و اتفاق و سازمان دادن سرمايه هاي علمي، فكري، تخصصي، تجربي، مادي و ... در سازمان بسيج مهندسين حضور منسجم يافته و همسويي اين ذخيره هاي گران سنگ را در مسير رشد انقلاب اسلامي ممكن سازند( ميگون پوري،محمدرضا، ميگون پوري،الهه،1389،ص85).